Có câu: “Đời là bể khổ”, người ta sinh ra đã phải chịu lắm nỗi bi thương. Nhưng rốt cuộc bi thương nào mới là lớn nhất, đó là điều không ai dễ giải nói. Bạn có thể nhìn thấy giọt lệ đọng nơi khóe mắt, vết sẹo ở trên thân nhưng không nhất định hiểu được nỗi đau buồn và bi thương ở trong tâm hồn. Có người cho rằng đó là nỗi khổ cơm áo gạo tiền hay bệnh tật ốm đau. Nhưng thực ra tâm bệnh mới chính là bi thương lớn nhất đời người. 1. Nhìn không thấu chính mình Người ta cứ tưởng bản thân mình hiểu mình rõ nhất, thực ra là hoàn toàn trái lại. Nhìn thấu phần sâu thẳm nhất của sinh mệnh cá nhân vốn là điều khó khăn nhất. Trong những bão giông cuộc đời, có nhiều điều khiến bạn không thể nhìn thấy hoàn cảnh của chính mình. Bạn không nhìn thấy được bản thân đang lạc vào một vòng luẩn quẩn, không thấy vết thương sau mỗi lần tranh đấu, không thấy nơi yên bình phía sau sự phồn hoa, tấp nập. Bạn cũng không thể nhìn thấy đường về sau cả một kiếp nhân sinh mỏi mòn, mệt mỏi, không thấy được niềm vui đằng sau những nỗi buồn, không thấy được tấm chân tình giữa biển người xa lạ bao la. Trên đời, không nhìn thấu được chính mình chính là nỗi khổ lớn nhất. Nỗi khổ nhìn không thấu chính mình.2. Cứ hoài luyến tiếc Người ta rất dễ bị quá khứ đeo đuổi, nhất là khi nhìn lại những ngày tươi đẹp từng có. Ta luyến tiếc kỷ niệm dù kỷ niệm chỉ còn như sương khói, luyến tiếc những điều chưa thể làm dù chẳng còn cơ hội. Ta luyến tiếc danh tiếng, những tiếng vỗ tay đắc thắng dù nó chỉ là thứ hư vinh. Sống trong luyến tiếc, cả đời sẽ không yên. Ngày hôm qua chỉ là một cơn mưa, mưa mãi rồi cũng tạnh. Ngày hôm qua cũng chỉ là cuốn phim, xem qua rồi cũng hết. Còn luyến lưu nghĩa là còn một ngày day dứt. Rất nhiều khi bạn phải chấp nhận rằng có những thứ không thể vãn hồi, có những chuyện không thể thay đổi, có những lời nói ra rồi không thể thu lại. Mãi luyến tiếc quá khứ chính là phủ một lớp mây mù ảm đạm lên chính hiện tại và tương lai của bạn. 3. Không thể đứng dậy sau thất bại Thất bại là chuyện thường trong đời mỗi người. Ai dám nói mình chưa từng gục ngã? Những người thành đạt nhất, trái lại chính là những người vấp ngã nhiều nhất. Vấp ngã rồi nằm mãi ở nơi đó than thân trách phận, bạn đang đợi ai đến dang tay cứu giúp đây? Cuộc đời là do chính bạn quyết định, con đường là do chính bạn đi. Nếu không biết đứng dậy thì cũng đừng hy vọng đi cho tốt quãng đời phía trước vốn đầy hứa hẹn. Không thể đứng dậy sau thất bại4. Không thể buông bỏ Buông bỏ ở đây không phải về vật chất, bạc tiền mà là cái tâm sầu não, phiền muộn. Nếu bạn không thể buông bỏ được chúng, những loại nghi tâm ấy dần dần sẽ đầu độc tâm hồn bạn, khiến bạn chẳng có ngày nào yên. Buông bỏ cũng là cách mà Phật gia giảng để con người có thể rũ sạch trần ai, trở về với bản tính thuần hậu, lương thiện nhất của mình. Không thể buông xả cũng giống như người lữ hành đi đường vạn dặm mà trên lưng vẫn cõng theo cả một tảng đá nặng. Làm sao bạn có thể đi đến đích cuộc đời nếu cứ chấp nhất, đem những ràng buộc trói buộc bản thân đây? *** Bất kỳ ai cũng có những nỗi buồn đau ẩn chứa, những nỗi thống khổ không thể nói nên lời. Chỉ cần bạn luôn nhớ rằng: Khi lạnh hãy mặc thêm áo khoác. Khi đói hãy mua cho mình một chiếc bánh. Khi đau đớn hãy tự cho mình thêm một chút kiên cường. Khi thất bại hãy nhìn về phía trước, quãng đường còn xa, gian khó còn nhiều và bạn không thể ngừng lại chỉ vì một lần vấp ngã. Mấy ai đong đếm được đau khổ trên đời, mấy ai biết được mình bị bao nhiêu thương tổn? Nếu nước mắt không đọng lại trên gương mặt thì không ai biết được nó lạnh giá đến chừng nào. Nếu cái đau đớn không nằm trên thân thể thì chẳng thể biết nó khó chịu ra sao. Hạnh phúc là sự gom góp từng chút, từng chút những niềm vui bé nhỏ mỗi ngày. Đừng bao giờ làm tổn thương người yêu mến bạn, cũng đừng khiến người bạn yêu mến chịu tổn thương. Đời người tựa như một cánh cung, kéo quá cỡ sẽ mệt mỏi, còn kéo không đủ đà sẽ tụt lại phía sau. Đời người cũng tựa như một căn phòng. Người bi quan nhìn vào thì thấy bên trong tối om, người trầm lặng thì thấy tĩnh mịch, người ưu sầu thì chỉ đứng bên ngoài chẳng bước vào, đứng bên ngoài và muốn trải nghiệm cảm giác của gió tuyết, mưa rơi. Văn Nhược - Sưu Tầm
